Συνένζυμο CoQ10:

Ο παράγοντας μακροζωίας.

Ένα συνένζυμο που μοιάζει με τις βιταμίνες.

Μελετάται όμως εδώ και δυο δεκαετίες για τα ευεργετήματα του στην διατήρηση της υγείας, της ευεξίας και της ομορφιάς.

Μάλιστα είναι τόσο τολμηροί, ( κύρια οι Αμερικανοί ) οι ερευνητές που δηλώνουν ότι η καθημερινή λήψη συμπληρώματος Q10 εξασφαλίζει ένα άριστο καρδιαγγειακό και νευρικό σύστηνα.

Αρχικά το CoQ10 έγινε γνωστό για τα οφέλη του  στην καρδιά  και για την υγεία των αιμοφόρων αγγείων. 

Βοηθώντας τα κυτταρικά εργοστάσια παραγωγής  ενέργειας  που είναι γνωστά ως μιτοχόνδρια  κάνοντας πιο αποτελεσματικές καύσεις, το CoQ10 είναι σε θέση να προστατεύσει όχι μόνο την καρδιά, αλλά και κάθε  κύτταρο στο σώμα σας. 

Αυτός είναι ο λόγος που οι επιστήμονες ολοένα και περισσότερο  ερευνούν το  CoQ10 στους ιστούς πέρα από το καρδιαγγειακό μας σύστημα. 

Υπάρχουν στοιχεία για τα προστατευτικά αποτελέσματα του CoQ10 στον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα, στο άσθμα και στην χρόνια πνευμονική νόσο, στον διαβήτη και το μεταβολικό σύνδρομο, στην υγεία των οφθαλμών, και ακόμη και για τη γήρανση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Πιο συναρπαστικό, είναι ότι υπάρχει έγκαιρη υποστήριξη για την ιδέα ότι τα συμπληρώματα του CoQ10 μπορεί να επεκτείνουν τη διάρκεια ζωής  τόσο στα πρωτόγονα ζώα όσο και στα  θηλαστικά, θέτοντας τα θεμέλια για ένα παρόμοιο αποτέλεσμα στην προ-μακροβιότητα στον άνθρωπο.

Τι ακριβώς είναι το Q10 ?

Το συνένζυμο Q10 (CoQ10) είναι μια ουσία που βρίσκεται φυσικά στον ανθρώπινο οργανισμό και βοηθά στη μετατροπή της τροφής σε ενέργεια, η οποία είναι απαραίτητη για τα κύτταρα.

Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα βασικό συστατικό της αλυσίδας μεταφοράς ηλεκτρονίων, γνωστής και ως αναπνευστικής αλυσίδας, στα μιτοχόνδρια, τα κέντρα παραγωγής ενέργειας του κυττάρου.

Η δράση του είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή της τριφωσφορικής αδενοσίνης, ουσίας γνωστής και ως «ενεργειακό νόμισμα του κυττάρου».

Πως το λαμβάνουμε ?

Ο κύριος τρόπος απόκτησης του συγκεκριμένου συνενζύμου, είναι η ενδογενής βιοσύνθεσή του από τον ίδιο τον οργανισμό.

Ωστόσο, μπορούμε να απορροφήσουμε ικανές ποσότητες συνενζύμου από τροφές όπως το μοσχαρίσιο κρέας (κυρίως το συκώτι και την καρδιά), τη σαρδέλα, το ελαιόλαδο κ.α.

Δυστυχώς, όμως, το πολύωρο μαγείρεμα, ο βρασμός και οι διάφορες επεξεργασίες των τροφών το καταστρέφουν.

Μικρότερες ποσότητες του συνενζύμου περιέχονται στα φιστίκια, το σουσάμι και τον μαϊντανό.

Επομένως, τα συμπληρώματα διατροφής που το περιέχουν αποτελούν ουσιαστικότατη πηγή πρόσληψης του συνενζύμου.

Όταν μας λείψει.  

Όπως όλες οι διαδικασίας παραγωγής και σύνθεσης θρεπτικών ουσιών με την γήρανση μειώνονται, έτσι συμβαίνει και στην περίπτωση του συνενζύμου Q10.

Για να γίνω ποιο κατανοητός.

Όσο μεγαλώνουμε, τόσο περισσότερη ανάγκη έχουμε να παίρνουμε συμπληρωματικά  κάποιες βιταμίνες, κολλαγόνο, ελαστίνη κ.α.  γιατί ο οργανισμός μας δεν παράγει τις απαιτούμενες ποσότητες.

Το ίδιο συμβαίνει και με την βιοσύνθεση του συνενζύμου Q10 και μάλιστα κάποιοι ερευνητές ισχυρίζονται ότι η έλλειψη του σε συνδυασμό και της έλλειψης της βιταμίνης C είναι υπεύθυνες που άτομα κύρια της 3^ης ηλικίας έχουν σοβαρό πρόβλημα ενέργειας. ( Διάθεση για δραστηριότητες, εύκολη κόπωση κτλ )

Σε ποιες περιπτώσεις έχει αποδείξει την δράση του κλινικά.

Κάνω σαφές ότι τελικά το Q10 έχει δράση, είναι χρήσιμο για τον άνθρωπο με μοναδικό εντός εισαγωγικών μειονέκτημα την βραδέα κλινική του απόδειξη.

Για παράδειγμα έχει κλινικά δοκιμαστεί και σε πολύ δύσκολα νοσήματα όπως είναι Parkinson, Alzheimer και σκλήρυνση κατά πλάκας.

Πέρα  από την εξειδίκευση του και αυτό σε θέματα δοσολογίας όπως είναι το Ganoderma Lucidum, Cordyceps & Lion’s Mane, κατά μέσο όρο κάνει να εμφανίσει βελτιώσεις μετά τον όγδοο, ένατο μήνα συστηματικής λήψης.

Το θετικό είναι όμως ότι όταν φτάσει στα εμφανή σημάδια βελτίωσης δεν σταματά τίποτα και καθημερινά εκδηλώνει βελτίωση στον πάσχοντα.

·         Στην κοσμετολογία.

Το καλλυντικά προϊόντα με το πραγματικό Q10 σίγουρα τα έχετε όλοι συναντήσει σε διάφορα ράφια.

Ποια όμως από τις εταιρίες που τα χρησιμοποιεί, επαναλαμβάνω καλής ποιότητας και σωστών mg Q10 τόλμησε να σας πει ότι βελτίωση στις ρυτίδες σας θα δείτε μετά τον ένατο μήνα συστηματικής φροντίδας ?

Κατά όσα ξέρω καμία.

Με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν χιλιάδες απογοητευμένες καταναλώτριες στον κόσμο γιατί πίστεψαν σε ένα στείρο marketing που τους υποσχέθηκε 10 χρόνια αφαίρεσης στην εμφάνιση τους σε 30, 50, 60 μέρες,  χωρίς όμως  να τους μιλήσει παράλληλα και για τις συνδυαστικές υποχρεώσεις τους.

Ξενυχτώ συχνά, καπνίζω σαν φουγάρο, δεν έχω πρόγραμμα ύπνου, διατροφής ζωής γενικότερα, δεν ασκούμαι και είμαι λάτρης του να μεινω αιώνια νέα με Q10 δεν υπάρχει !

·         Στην ευεξία.

Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την ευεξία.

Το Q10 θυμίζω δεν είναι ντόπα για να πάρεις μια στο τόσο και να κόψεις 10,20, 30 χρόνια από την ζωή σου σε ενέργεια.

Είναι ένα θαυματουργό συνένζυμο που σίγουρα θα κερδίσεις πολλά στο βάθος χρόνου αν και εφόσον.

·         Στο καρδιαγγειακό.

Στον ακούραστο αυτό μυ της καρδίας θα συμβάλει τα μέγιστα.

Δεν θα σας εξασφαλίσει όμως ένα καρδιαγγειακό σύστηνα υγιές όταν είσθε άνθρωπος των καταχρήσεων.

Δεν σας αρέσει η διατροφή σας να είναι φυσική, δεν σας αρέσει να είσθε σε κανονικό σωματικό βάρος, δεν σας αρέσει να ασκείσθε, αλλά παίρνοντας το Q10 απατιέται την υγεία σας.

Αποδεδειγμένα είναι άδικο.

Το Q10 σε ένα συνδυασμό προγραμματισμένης ζωής, βιταμίνης  C, οπωσδήποτε  Ganoderma Lucidum και βιταμίνης  Ε, να είσθε σίγουροι ότι θα προσθέσει στο προσδόκιμο της ζωής σας πολλά, πολλά  χρόνια και προ πάντων καλά.

·         Στην νευρολογία.

Θα μπορούσα να πω ότι το Q10 έχει αποδείξει ότι είναι σημαντικός αρωγός θεραπειών σε πολύ σοβαρά νοσήματα που απλά η κλασική φαρμακευτική τους αντιμετώπιση απλά κομίζει, επιβραδύνει φορές στο ελάχιστο  την εξέλιξη τους.

Τυχαία το Q10 δεν συντομογραφίται απλά σε προηγμένες χώρες για την νόσο του Parkinson ή την πολλαπλή σκλήρυνση κατά πλάκας.

Σίγουρα το Q10 δεν το συνδυάζουν τυχαία με το Ganoderma Lucidum το Lion's Mane και το Cordyceps σε βαριές περιπτώσεις πολλαπλής σκλήρυνσης και Alzheimer.

Ενημερωθείτε σωστά για το Q10 και τα ευεργετήματα του και σίγουρα θα βγείτε κερδισμένοι.

Μην σας τρομάζει ο χρόνος που θα σας αποδείξει την δράση του.

Αυτό συμβαίνει σε όλα εκείνα τα πραγματικά ιάματα που δρουν στη ρίζα του κάκου και αρκεί κάποιος να τα χειριστεί σωστά.

 

 

Γιώργος Ερισιάνος Κυριακού

Φαρμακοποιός.

 

 

Διαβάστε ακόμα:

 Πως θα φτιάξω μόνος μοναστηριακά φυσικά καλλυντικά.  &  Alzheimer & Lion’s Mane.  & Έχω σκλήρυνση κατά πλάκας. &  Νευρικό σύστημα & Lion’s Mane & Cordyceps Το θαύμα της φύσης. &  Διοσκουρίδης ο Πεδάνιος & το Ganoderma Lucidum.

 

 

 

 

 

ΠΗΓΕΣ:

CoQ10: The Longevity Factor

Επιμέλεια μετάφρασης

Ευαγγέλου Μαριάννα

βιοχημικός Μsc

References

1. Quiles JL, Ochoa JJ, Huertas JR, Mataix J. Coenzyme Q supplementation protects from age-related DNA double-strand breaks and increases lifespan in rats fed on a PUFA-rich diet. Exp Gerontol. 2004 Feb;39(2):189-94.

2. Littarru GP, Tiano L. Clinical aspects of coenzyme  Q10: an update. Nutrition. 2010 Mar;26(3):250-4.

3. Villalba JM, Parrado C, Santos-Gonzalez M, Alcain FJ. Therapeutic use of coenzyme Q10 and coenzyme Q10-related compounds and formulations. Expert Opin Investig Drugs. 2010 Apr;19(4):535-54.

4. Lenaz G, D’Aurelio M, Merlo Pich M, et al. Mitochondrial bioenergetics in aging. Biochim Biophys Acta. 2000 Aug 15;1459(2-3):397-404.

5. Lass A, Agarwal S, Sohal RS. Mitochondrial ubiquinone homologues, superoxide radical generation, and longevity in different mammalian species. J Biol Chem. 1997 Aug 1;272(31):19199-204.

6. Kidd PM. Neurodegeneration from mitochondrial insufficiency: nutrients, stem cells, growth factors, and prospects for brain rebuilding using integrative management. Altern Med Rev. 2005 Dec;10(4):268-93.

7. Ishii N, Senoo-Matsuda N, Miyake K, et al. Coenzyme Q10 can prolong C. elegans lifespan by lowering oxidative stress. Mech Ageing Dev. 2004 Jan;125(1):41-6.

8. Takahashi M, Ogawara M, Shimizu T, Shirasawa T. Restoration of the behavioral rates and lifespan in clk-1 mutant nematodes in response to exogenous coenzyme Q(10). Exp Gerontol. 2012 Mar;47(3):276-9.

9. Available at: http://www.cdc.gov/nchs/fastats/lifexpec.htm. Accessed September 14, 2012.

10. Yan J, Fujii K, Yao J, et al. Reduced coenzyme Q10 supplementation decelerates senescence in SAMP1 mice. Exp Gerontol. 2006 Feb;41(2):130-40.

11. Schmelzer C, Kohl C, Rimbach G, Doring F. The reduced form of coenzyme Q10 decreases the expression of lipopolysaccharide-sensitive genes in human THP-1 cells. J Med Food. 2011 Apr;14(4):391-7.

12. Santos-Gonzalez M, Gomez Diaz C, Navas P, Villalba JM. Modifications of plasma proteome in long-lived rats fed on a coenzyme Q10-supplemented diet. Exp Gerontol. 2007 Aug;42(8):798-806.

13. Lee BJ, Huang YC, Chen SJ, Lin PT. Effects of coenzyme Q10 supplementation on inflammatory markers (high-sensitivity C-reactive protein, interleukin-6, and homocysteine) in patients with coronary artery disease. Nutrition. 2012 Jul;28(7-8):767-72.

14. Beal MF. Mitochondrial dysfunction and oxidative damage in Alzheimer’s and Parkinson’s diseases and coenzyme Q10 as a potential treatment. J Bioenerg Biomembr. 2004 Aug;36(4):381-6.

15. Spindler M, Beal MF, Henchcliffe C. Coenzyme Q10 effects in neurodegenerative disease. Neuropsychiatr Dis Treat.2009;5:597-610.

16. Young AJ, Johnson S, Steffens DC, Doraiswamy PM. Coenzyme Q10: a review of its promise as a neuroprotectant.CNS Spectr. 2007 Jan;12(1):62-8.

17. Chaturvedi RK, Beal MF. Mitochondrial approaches for neuroprotection. Ann N Y Acad Sci. 2008 Dec;1147:395-412.

18. Orsucci D, Mancuso M, Ienco EC, LoGerfo A, Siciliano G. Targeting mitochondrial dysfunction and neurodegeneration by means of coenzyme Q10 and its analogues. Curr Med Chem. 2011;18(26):4053-64.

19. Wollen KA. Alzheimer’s disease: the pros and cons of pharmaceutical, nutritional, botanical, and stimulatory therapies, with a discussion of treatment strategies from the perspective of patients and practitioners. Altern Med Rev.2010 Sep;15(3):223-44.

20. Available at: http://www.nia.nih.gov/alzheimers/topics/alzheimers-basics. Accessed September 14, 2012.

21. Hyun DH, Mughal MR, Yang H, et al. The plasma membrane redox system is impaired by amyloid beta-peptide and in the hippocampus and cerebral cortex of 3xTgAD mice. Exp Neurol. 2010 Oct;225(2):423-9.

22. Wadsworth TL, Bishop JA, PappuAS, Woltjer RL, Quinn JF. Evaluation of coenzyme Q as an antioxidant strategy for Alzheimer’s disease. J Alzheimers Dis. 2008 Jun;14(2):225-34.

23. Choi H, Park HH, Koh SH, et al. Coenzyme Q10 protects against amyloid beta-induced neuronal cell death by inhibiting oxidative stress and activating the P13K pathway. Neurotoxicology. 2012 Jan;33(1):85-90.

24. Ono K, Hasegawa K, Naiki H, Yamada M. Preformed beta-amyloid fibrils are destabilized by coenzyme Q10 in vitro.Biochem Biophys Res Commun. 2005 Apr 29;330(1):111-6.

25. Moreira PI, SantosMS, Sena C, Nunes E, Seica R, Oliveira CR. CoQ10 therapy attenuates amyloid beta-peptide toxicity in brain mitochondria isolated from aged diabetic rats. Exp Neurol. 2005 Nov;196(1):112-9.

26. Yang X, Yang Y, Li G, Wang J, Yang ES. Coenzyme Q10 attenuates beta-amyloid pathology in the aged transgenic mice with Alzheimer presenilin 1 mutation. J Mol Neurosci. 2008 Feb;34(2):165-71.

27. Yang X, Dai G, Li G, Yang ES. Coenzyme Q10 reduces beta-amyloid plaque in an APP/PS1 transgenic mouse model of Alzheimer’s disease. J Mol Neurosci. 2010 May;41(1):110-3.

28. Dumont M, Kipiani K, Yu F, et al. Coenzyme Q10 decreases amyloid pathology and improves behavior in a transgenic mouse model of Alzheimer’s disease. J Alzheimers Dis. 2011;27(1):211-23.

29. McDonald SR, Sohal RS, Forster MJ. Concurrent administration of coenzyme Q10 and alpha-tocopherol improves learning in aged mice. Free Radic Biol Med. 2005 Mar 15;38(6):729-36.

30. Isobe C, Abe T, Terayama Y. Increase in the oxidized/total coenzyme Q-10 ratio in the cerebrospinal fluid of Alzheimer’s disease patients. Dement Geriatr Cogn Disord. 2009;28(5):449-54.

31. Chao J, Leung Y, Wang M, Chang RC. Nutraceuticals and their preventive or potential therapeutic value in Parkinson’s disease. Nutr Rev. 2012 Jul;70(7):373-86.

32. Muller T, Buttner T, Gholipour AF, Kuhn W. Coenzyme Q10 supplementation provides mild symptomatic benefit in patients with Parkinson’s disease. Neurosci Lett. 2003 May 8;341(3):201-4.

33. Kones R. Parkinson’s disease: mitochondrial molecular pathology, inflammation, statins, and therapeutic neuroprotective nutrition. Nutr Clin Pract. 2010 Aug;25(4):371-89.

34. Sutachan JJ, Casas Z, Albarracin SL, et al. Cellular and molecular mechanisms of antioxidants in Parkinson’s disease. Nutr Neurosci. 2012 May;15(3):120-6.

35. Binukumar BK, Gupta N, Bal A, Gill KD. Protection of dichlorvos induced oxidative stress and nigrostriatal neuronal death by chronic coenzyme Q10 pretreatment. Toxicol Appl Pharmacol. 2011 Oct 1;256(1):73-82.

36. Shults CW, Flint Beal M, Song D, Fontaine D. Pilot trial of high dosages of coenzyme Q10 in patients with Parkinson’s disease. Exp Neurol. 2004 Aug;188(2):491-4.

37. Shults CW, Oakes D, Kieburtz K, et al. Effects of coenzyme Q10 in early Parkinson disease: evidence of slowing of the functional decline. Arch Neurol. 2002 Oct;59(10):1541-50.

38. Liu J, Wang L, Zhan SY, Xia Y. Coenzyme Q10 for Parkinson’s disease. Cochrane Database Syst Rev. 2011 (12):CD008150.

39. Diamond S, Bigal ME, Silberstein S, Loder E, Reed M, Lipton RB. Patterns of diagnosis and acute and preventive treatment for migraine in the United States: results from the American Migraine Prevalence and Prevention study.Headache. 2007 Mar;47(3):355-63.

40. Tepper SJ. A pivotal moment in 50 years of headache history: the first American Migraine Study. Headache. 2008 May;48(5):730-1; discussion 32.

41. Hershey AD, Powers SW, Vockell AL, et al. Coenzyme Q10 deficiency and response to supplementation in pediatric and adolescent migraine. Headache. 2007 Jan;47(1):73-80.

42. Sandor PS, Di Clemente L, Coppola G, et al. Efficacy of coenzyme Q10 in migraine prophylaxis: a randomized controlled trial. Neurology. 2005 Feb 22;64(4):713-5.

43. Slater SK, Nelson TD, Kabbouche MA, et al. A randomized, double-blinded, placebo-controlled, crossover, add-on study of CoEnzyme Q10 in the prevention of pediatric and adolescent migraine. Cephalalgia. 2011 Jun;31(8):897-905.

44. Pringsheim T, Davenport W, Mackie G, et al. Canadian Headache Society guideline for migraine prophylaxis. Can J Neurol Sci. 2012 Mar;39(2 Suppl 2):S1-59.

45. Maes M, Galecki P, Chang YS, Berk M. A review on the oxidative and nitrosative stress (O&NS) pathways in major depression and their possible contribution to the (neuro)degenerative processes in that illness. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2011 Apr 29;35(3):676-92.

46. Nierenberg AA, Kansky C, Brennan BP, Shelton RC, Perlis R, Iosifescu DV. Mitochondrial modulators for bipolar disorder: A pathophysiologically informed paradigm for new drug development. Aust N Z J Psychiatry. 2012 Jun 18.

47. Imagawa M. Low erythrocyte coenzyme Q10 level in schizophrenic patients. Jpn J Psychiatry Neurol. 1989 Jun;43(2):143-5.

48. Maes M, Mihaylova I, Kubera M, Uytterhoeven M, Vrydags N, Bosmans E. Lower plasma Coenzyme Q10 in depression: a marker for treatment resistance and chronic fatigue in depression and a risk factor to cardiovascular disorder in that illness. Neuro Endocrinol Lett. 2009;30(4):462-9.

49. AndersonGA, Maes M, Berk M. Schizophrenia is primed for an increased expression of depression through activation of immuno-inflammatory, oxidative and nitrosative stress, and tryptophan catabolite pathways. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2012 Aug 22.

50. Leonard B, Maes M. Mechanistic explanations how cell-mediated immune activation, inflammation and oxidative and nitrosative stress pathways and their sequels and concomitants play a role in the pathophysiology of unipolar depression. Neurosci Biobehav Rev. 2012 Feb;36(2):764-85.

51. Forester BP, Zuo CS, Ravichandran C, et al. Coenzyme Q10 effects on creatine kinase activity and mood in geriatric bipolar depression. J Geriatr Psychiatry Neurol. 2012 Mar;25(1):43-50.

52. Moreno-Fernandez AM, Cordero MD, Garrido-Maraver J, et al. Oral treatment with amitriptyline induces coenzyme Q deficiency and oxidative stress in psychiatric patients. J Psychiatr Res. 2012 Mar;46(3):341-5.

53. Available at: http://www.epa.gov/airnow/workshop_teachers/lung_capacity.pdf. Accessed October 8, 2012.

54. Wada H, Hagiwara S, Saitoh E, et al. Increased oxidative stress in patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD) as measured by redox status of plasma coenzyme Q10. Pathophysiology. 2006 Feb 21;13(1):29-33.

55. Tanrikulu AC, Abakay A, Evliyaoglu O, Palanci Y. Coenzyme Q10, copper, zinc, and lipid peroxidation levels in serum of patients with chronic obstructive pulmonary disease. Biol Trace Elem Res. 2011 Nov;143(2):659-67.

56. Gazdik F, Gvozdjakova A, Nadvornikova R, et al. Decreased levels of coenzyme Q(10) in patients with bronchial asthma. Allergy. 2002 Sep;57(9):811-4.

57. Gazdik F, Gvozdjakova A, Horvathova M, et al. Levels of coenzyme Q10 in asthmatics. Bratisl Lek Listy. 2002;103(10):353-6.

58. Gvozdjakova A, Kucharska J, Bartkovjakova M, Gazdikova K, Gazdik FE. Coenzyme Q10 supplementation reduces corticosteroids dosage in patients with bronchial asthma. Biofactors. 2005;25(1-4):235-40.

59. Fujimoto S, Kurihara N, Hirata K, Takeda T. Effects of coenzyme Q10 administration on pulmonary function and exercise performance in patients with chronic lung diseases. Clin Investig. 1993;71(8 Suppl):S162-6.

60. Lim SC, Tan HH, GohSK, et al. Oxidative burden in prediabetic and diabetic individuals: evidence from plasma coenzyme Q(10). Diabet Med. 2006 Dec;23(12):1344-9.

61. Kunitomo M, Yamaguchi Y, Kagota S, Otsubo K. Beneficial effect of coenzyme Q10 on increased oxidative and nitrative stress and inflammation and individual metabolic components developing in a rat model of metabolic syndrome. J Pharmacol Sci. 2008 Jun;107(2):128-37.

62. El-ghoroury EA, Raslan HM, Badawy EA, et al. Malondialdehyde and coenzyme Q10 in platelets and serum in type 2 diabetes mellitus: correlation with glycemic control. Blood Coagul Fibrinolysis. 2009 Jun;20(4):248-51.

63. Gvozdjakova A, Kucharska J, Tkacov M, Singh RB, Hlavata A. Ratio of lipid parameters to coenzyme Q10 could be used as biomarker of the development of early complications of obesity in children. Bratisl