Φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα. Παρενέργειες κατά ομάδα, κατηγορία.

Είναι κοινά αποδεκτό πως στα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα στηρίζεται ουσιαστικά η υγεία μας όταν και εφόσον ασφαλώς ο χειρισμός επιλογής και δοσολογίας πραγματοποιείται με υπευθυνότητα 

μόνο από τους ειδικούς. 

Από την άλλη επίσης είναι κοινά αποδεκτό 

πως τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα 

έχουν παρενέργειες και αλληλοεπιδράσεις.

Σε αυτό το τελευταίο αν προσθέσουμε και την πολυφαρμακία, κύριο γνώρισμα των Ελλήνων τότε ασφαλώς τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα και δυσάρεστα.
Χωρίς να φεύγει στιγμή λοιπόν από τον νου μας βέβαια ότι τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα έχουν σώσει εκατομμύρια ζωές, θεωρώ υποχρέωση μου να σας κάνω γνωστό ένα συνοπτικό κατάλογο με τις παρενέργειες που παρουσιάζουν κατά ομάδα, κατηγορία. 

Ανάλυση:
Τα φάρμακα χωρίζονται στις εξής κατηγορίες με τις ακόλουθες πιθανές παρενέργειες εκτός εκείνης της γενικής που αναφέρεται στην αλλεργική αντίδραση στην ουσία.

Αγγειοδιασταλτικά.
Φάρμακα που χορηγούνται για την αγγειοδιαστολή σε παθήσεις ισχαιμικής κυκλοφορίας.
Στηθάγχη, ( Πόνος διαρκής στο στήθος ) ή καρδιακή ανεπάρκεια, ή το ελαφρύ ισχαιμικό επεισόδιο είναι μερικές από αυτές που ο θεράποντας ιατρός υποχρεώνεται να χορηγήσει αυτής της κατηγορίας φάρμακα.
Πιθανές παρενέργειες.
Πονοκέφαλος, τάσεις λιποθυμίας, ναυτία, εμετός, διάρροιες, απόφραξη μύτης κ.α.
Αλληλεπιδράσεις.
Καλό είναι να συνδυάζεται προσεκτικά η χρήση τους με φάρμακα που αραιώνουν την πηκτικότητα στο αίμα. 

Αγχολυτικά.
Είναι της εποχής μας αυτά τα φαρμακευτικά σκευάσματα μα όχι και τόσο αθώα.
Μπορεί ο ιατρός μας να υποχρεώθηκε να τα χορηγήσει, αλλά θέλουν μεγάλη προσοχή.
Πιθανές παρενέργειες.
Εθισμός. ( Χωρίς αυτά δεν μπορούμε να ήμαστε ήρεμοι ) Υπνηλία, ζάλη, αστάθεια, απώλεια συντονισμού με το περιβάλλον.
ΠΡΟΣΟΧΗ. Με την λήψη αυτών των φαρμάκων, συνιστάται προσοχή σε όσους χειρίζονται επικίνδυνα μηχανήματα και σε αυτούς που οδηγούν οχήματα.
Αλληλεπιδράσεις.
Απαγορεύεται η λήψη αυτής της κατηγορίας φαρμάκων με το αλκοόλ. 

Αναλγητικά. ( Παυσίπονα )
Αυτά τα φάρμακα χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορία.
Τα αντιφλεγμονώδη μιας και η φλεγμονή προκαλεί και πόνο.
Αυτά που δρουν στο ΚΝΣ ( Κεντρικό Νευρικό Σύστημα )
Τα αντιφλεγμονώδη έχουν συνήθως και αντιπυρετική δράση.
Τα αναλγητικά του ΚΝΣ δεν έχουν αντιπυρετική δράση αλλά είναι ποιο ισχυρά.
Πιθανές παρενέργειες.
Για τα αντιφλεγμονώδη. Δυσπεψία, γαστρίτιδα, πόνο στο στομάχι, έλκος, δυσκοιλιότητα.
Για αυτά που δρουν στο ΚΝΣ πέρα των προαναφερόμενων και εξάρτιση.
Και για τις δυο κατηγορίες, σε μακρά χρονική περίοδο λήψης, δημιουργούν μέχρι και προβλήματα στο αίμα .
Δεν χορηγούνται σε άτομα με ενεργό έλκος στομάχου ή δωδεκαδάκτυλου.
Αλληλεπιδράσεις.
Δεν χορηγούνται σε άτομα με αντιπηκτική αγωγή. 

Ανοσοκατασταλτικά.
Φάρμακα που εμποδίζουν ή περιορίζουν την φυσιολογική αντίδραση του σώματος στην εισβολή νόσων.
Συνήθως χορηγούνται στις μεταμοσχεύσεις ή στα αυτοάνοσα νοσήματα.
Πιθανές παρενέργειες.
Ευπάθεια σε λοιμώξεις, ( Κύρια σε πνεύμονες - αναπνευστικές ) μύκητες, ουρολοιμώξεις, ιώσεις και σπανιότερα βλάπτουν τον μυελό των οστών.
Αλληλεπιδράσεις.
Χρήζουν μεγάλης προσοχής με κάθε είδους εμβολιασμούς. 

Αντιβηχικά.
Φάρμακα που ανακουφίζουν από τον βήχα ανεξαρτήτου αιτιολογίας.
Πιθανές παρενέργειες.
Αν περιέχουν αντισταμινικές ουσίες, υπνηλία, ατονία.
Αν περιέχουν αποχρεμπτικές ουσίες ξηροστομία.
Αλληλεπιδράσεις.
Όταν τα λαμβάνουμε δεν πρέπει να γίνεται χρήση αλκοόλ. 

Αντιβιοτικά.
Ουσίες που αναστέλλουν την αναπαραγωγή βακτηριδίων στον οργανισμό όπου προκαλούν φλεγμονή. ( Έχουν αντι-μικροβιακή έντονη δράση )
Αντιφλεγμονώδη, αντιπυρετική και παυσίπονη συμπτωματολογικά.
Πιθανές παρενέργειες.
Αναποτελεσματικά σε ιούς και αναποτελεσματικά επίσης σε μέλλοντα χρόνο. Καταστρέφουν και τα σαπρόφυτα μικρόβια ( Μικροοργανισμούς ) που είναι απαραίτητα για την αφομοίωση θρεπτικών ουσιών.
Ατονία, ουρολοιμώξεις, προδιάθεση σε λοιμώξεις, υποτροπές, στοματίτιδες, κολπίτιδες γι τις γυναίκες.
Αλληλεπιδράσεις.
Σχεδόν ακυρώνεται η δράση τους με την χρήση αλκοόλ. 

Αντιδιαβητικά.
Φάρμακα που ελαττώνουν το σάκχαρο στο αίμα.
Πιθανές παρενέργειες.
Ατροφία της λειτουργίας του παγκρέατος, δερματικά εξανθήματα, ναυτία, υπογλυκαιμία, μουδιάσματα των άκρων, αδικαιολόγητος πυρετός. 

Αντισταμινικά. ( Αντιαλλεργικά )
Φάρμακα που καταπολεμούν τα συμπτώματα των αλλεργιών.
Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται και η κορτιζόνη.
Πιθανές παρενέργειες.
Για την κορτιζόνη. Σεληνοειδές προσωπείο, οιδήματα, θάμπος της οράσεως, εξανθήματα.
Σε μακροχρόνια χορήγηση κορτιζόνης, ατροφία επινεφριδίων και υπόφυσης.
Για τα υπόλοιπα, υπνηλία, ξηροστομία, αδυναμία, ατονία.
Αλληλεπιδράσεις.
Είναι απαγορευτικό το αλκοόλ στην περίοδο λήψης αυτής της κατηγορίας φαρμάκων. 

Αντικαταθλιπτικά.
Καταπολεμούν την κατάθλιψη ανεξαρτήτου αιτιολογίας.
Αυστηρά χορηγούμενα φάρμακα μόνο από τον ιατρό.
Πιθανές παρενέργειες.
Εθισμός.
Υπνηλία, δυσκολία στην ούρηση, ξηροστομία, απώλεια συνείδησης, αδυναμία, ατονία, δυσκοιλιότητα, τρέμουλο, πονοκέφαλος και αναίτιος ιδρώτας.
Αλληλεπιδράσεις.
Η παράλληλη λήψη με αντισταμινικά φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα και η χρήση αλκοόλ. 

Αντιόξινα.
Φάρμακα που εξουδετερώνουν τα οξέα του στομάχου ανακουφίζοντας τον ασθενή από καούρες, πόνο και δυσπεψία.
Πιθανές παρενέργειες.
Δυσκοιλιότητα, διάρροιες, δυσάρεστη αναπνοή εκ του βάθος, εθισμός.

Αντιπηκτικά.
Φάρμακα κατά των θρόμβων και της πήξης του αίματος.
Πιθανές παρενέργειες.
Προδιάθεση αιμορραγιών, συχνή αιμορραγία της μύτης, ουλίτιδα, αναιτιολόγητοι μώλωπες, αίμα στα ούρα, απότομη πτώση της πίεσης, ορθοστατήκη υπόταση.
Αλληλεπιδράσεις.
Δεν χορηγούνται ταυτόχρονα αντιφλεγμονώδη μη στεροειδή φάρμακα. 

Αντι- υπερτασικά.
Φάρμακα που ελαττώνουν την αυξημένη πίεση, διουρητικά.
Ας σημειωθεί ότι σε αυτή την κατηγορία φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων υπάρχουν πολλά διαφορετικών τρόπων δράσεων.
Πιθανές παρενέργειες.
Ζάλη, εξανθήματα, ανικανότητα, στυτική δυσλειτουργία, εφιάλτες, λήθαργος.

Αντιφλεγμονώδη.
Φάρμακα που περιορίζουν την φλεγμονή. ( Αρθρώσεων, τραυμάτων, χειρουργικών επεμβάσεων κ.α. )

Παράλληλα συνήθως έχουν και ισχυρή παυσίπονη δράση, ή την επιτυγχάνουν αυτή εμμέσως.
Χωρίζονται σε δυο κατηγορίες τα μη στεροειδή και τα στεροειδή ( κορτιζόνη )
Πιθανές παρενέργειες.
Μη στεροειδή. Ανταγωνίζονται τα αντιπηκτικά, ερεθισμός του στομάχου, εξανθήματα, φαρμακευτικό αλλεργικό σοκ, διαταραχές στην ακοή, υπέρ κινητικότητα έντερου, έλκος στομάχου, δωδεκαδακτύλου.
Στεροειδή. Αρρυθμία επινεφριδίων, υπόφυσης, σεληνοειδές πρόσωπο, απαγορευτικά σε μακρόχρονες θεραπείες.
Αλληλεπιδράσεις.
Επηρεάζουν την δράση αντιπηκτικών φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων.

Αποσυμφορητικά της μύτης.
Κοινόχρηστα φάρμακα που διευκολύνουν την αναπνοή από την μύτη.
Πιθανές παρενέργειες.
Εθισμός. Χρόνια ρινίτιδα, αίσθημα δυσκολίας στην αναπνοή από την μύτη, θορυβώδες ύπνος, ξερόβηχας.

Β. Αναστολείς. ( Β Blocker's )
Φάρμακα που μειώνουν τις ανάγκες τις καρδίας σε οξυγόνο, ελαττώνουν τις σφίξης, καταπολεμούν την αρρυθμία.
Πιθανές παρενέργειες.
Ναυτία, αϋπνία, αίσθημα κόπωσης, διάρροιες.
Προσοχή στην διακοπή της θεραπείας.
Αλληλεπιδράσεις.
Προσοχή στην χορήγηση αντι-υπερτασικών φαρμάκων. 

Βιταμίνες.
Σε ελεγχόμενες ποσότητες είναι χρήσιμες, στην ενέργεια του σώματος, στην τόνωση κύρια μετά από μακροχρόνια ασθένεια κ.α.
Καλό είναι να προτιμάτε φυσικές βιταμίνες.
Πιθανές παρενέργειες.
Ορισμένες εξ’ αυτών, κύρια οι λιποδιαλυτές, σε υπερβολική δοσολογία, αλλά και σε μακροχρόνια λήψη έχουμε τα τελείως αντίθετα αποτελέσματα.
Κόπωση και τρέμουλο σε άνω και κάτω άκρα είναι οι συχνότερες παρενέργειες.

Βρογχοδιασταλτικά.
Φάρμακα που ανοίγουν τους βρόχους των πνευμόνων προκειμένου να λάβουν περισσότερο οξυγόνο.
Πιθανές παρενέργειες.
Ταχυκαρδία, αίσθημα φτερουγίσματος στην καρδιά, ζάλη, τρέμουλο σε όλο το σώμα, υπερένταση. 

Γυναικείες ορμόνες.
Οιστρογόνα, προγεστρογόνα.
Πιθανές παρενέργειες.
Αύξηση σωματικού βάρους, ζάλη, κατάθλιψη, διόγκωση του στήθους, εξάψεις, εξανθήματα, αλλαγή σεξουαλικής διάθεσης, καρδιακές διαταραχές.

Διουρητικά.
Φάρμακα που αυξάνουν την αποβολή των ούρων και καταπολεμούν την κατακράτηση τους δημιουργώντας οιδήματα.
Πιθανές παρενέργειες.
Αφυδάτωση, εξανθήματα, λιποθυμική τάση, μουδιάσματα των ακρών, πτώση της πίεσης, ατονία, αδυναμία.
Αλληλεπιδράσεις.
Προσοχή στην ταυτόχρονη λήψη άλλων αντι-υπερτασικών φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων. 

Κορτιζόνες. ( Στεροειδή, Κορτικοστεροειδή )
Χρησιμοποιούνται κύρια σε καταστάσεις ΣΟΚ ( Άσθματος, αλλεργιών, μεγάλης εκτεταμένης ή επίμονης φλεγμονής, αυτοαάνοσα κ.α. )
Πιθανές παρενέργειες.
Σε αναγκαστικές μακροχρόνιες θεραπείες.
Αύξηση βάρους, οιδήματα, σεληνοειδές πρόσωπο, ερεθισμός στομάχου, εκνευρισμός, ψυχικές διαταραχές, τριχοφυΐα.
ΠΡΟΣΟΧΗ κύρια η διακοπή της κορτιζόνης πρέπει να γίνεται σταδιακά κατόπιν οδηγιών από τον θεράποντα ιατρό.

Κυτταροστατικά.
Φάρμακα που καταπολεμούν την αναπαραγωγή των καρκινικών κυττάρων και όχι μόνο.
Πιθανές παρενέργειες.
Ναυτία, αναίτιος εμετός, πτώση των μαλλιών.

Ορμόνες.
Χημικές ουσίες που παράγει ο οργανισμός με τους αδένες του.
Σε πιθανή έλλειψη χορηγούνται με μεγάλη προσοχή και μόνο από τους ειδικούς ιατρούς.
Πιθανές παρενέργειες.
Σε περίπτωση λάθους στην δοσολογία, γενική αναστάτωση της λειτουργίας του οργανισμού.

Αυτές είναι οι κυριότερες κατηγορίες φαρμάκων.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό δεν υπάρχει ομάδα φαρμάκων χωρίς τις παρενέργειες και αλληλεπιδράσεις.
Για αυτό η συμβουλή μας είναι σαφής.
Ρωτήστε τους Eιδικούς πριν την λήψη ακόμα και του πιο αθώου φαινομενικά φαρμακευτικού ιδιοσκευάσματος.
Ο γιατρός σας και ο φαρμακοποιός ξέρουν.
Είναι μεγάλο και τραγικό λάθος να λαμβάνετε φάρμακα που κάποιον γνωστό σας ωφέλησαν.



Γιώργος Ερισιάνος Κυριακού
Φαρμακοποιός


Διαβάστε ακόμα: 

Οι βιταμίνες δεν είναι καραμέλες !  &  Βιταμίνη - Βιταμίνες.  &  Βιταμίνες ως συμπλήρωμα. Τι θα πρέπει να προσέξουμε ?