Φλόμος

Ακόμα ένα αρχέγονο αναγνωρισμένο βότανο που άντεξε στο πέρασμα των αιώνων αναλλοίωτο.

Το Ελληνικό του όνομα το οφείλει στον Θεόφραστο ( Πατέρα της βοτανολογίας ) που παρότρυνε μάλιστα και τους μαθητές του να το καλλιεργούν για ευκολότερη συγκομιδή και χρήση.

Ας το γνωρίσουμε καλύτερα εμείς οι νεότεροι λοιπόν.

Φλόμος είναι η κοινή ονομασία στα ελληνικά του φυτού που φέρει το επιστημονικό όνομα Verbascus thapsous ή στα λατινικά Φλόμος ο Θάψος και ανήκει στην οικογένεια των Σκροφουλαριειδων. ( Scrophulariaceae ).

Είναι βότανο αυτοφυές και αρκετά κοινό στην Ευρώπη βόρεια Αμερική και Ασία.

Στην Ελλάδα  ευδοκιμεί σε όλες τις περιοχές και κατά τόπους είναι γνωστό με διάφορα ονόματα, όπως Μελισσαντρό, Βερμπάσκο, Καλάνθρωπος, Γλώσσα, Σπλόνος, Λαμπάδα του Αγίου Ιωάννη, Αγκάθαρος, Αλισφακιά, Αλεπουκιά, Αϊκέρι και Ασπίωνας.

Είναι φυτό διετές που φυτρώνει σε εδάφη ακαλλιέργητα, πετρώδη, στις άκρες δρόμων, σε λιβάδια και σε όχθες.

Το φυτό αποτελείται συνήθως από έναν κεντρικό κορμό, αν και μπορεί να διακλαδίζεται και φθάνει σε ύψος μέχρι και τα 2 μέτρα.

Τον πρώτο χρόνο βγάζει μόνο φύλλα και αναπτύσσει τον κορμό του.

Γύρω από αυτόν αναπτύσσονται σε αστεροειδή διάταξη πολλά πράσινα λογχοειδή, παχιά και ελαφρώς τριχωτά φύλλα.

Το δεύτερο χρόνο της ζωής του, στην κορυφή του φυτού εμφανίζονται τα άνθη του που έχουν κίτρινο χρώμα, είναι μικρά με διάμετρο έως 5 εκατοστά, με πολύ μικρό μίσχο, ενώ διαθέτουν πέντε κάλυκες και πέντε στήμονες.

Η εποχή της ανθοφορίας του είναι από τον Μάιο  έως τον Σεπτεμβριο.  

Ο καρπός του είναι σε κάψα με ωοειδή μορφή και οι σπόροι του είναι μικροί και ακανόνιστου σχήματος.

Φαρμακευτική χρήση.

Από την αρχαιότητα η κατ’ εξοχήν χρήση του φυτού ήταν η φαρμακευτική.

Αλλά και η σύγχρονη βοτανολογία του αποδίδει θεραπευτικές ιδιότητες και για αυτό το σκοπό μάλιστα καλλιεργείται.

Για την παρασκευή φυσικών φαρμακευτικών σκευασμάτων χρησιμοποιούνται κυρίως τα άνθη και τα φύλλα του φυτού αφού αποξηρανθούν.

Παραδοσιακά η χρήση του, μετά από κατάλληλη επεξεργασία, αποσκοπούσε στη θεραπεία αναπνευστικών προβλημάτων, στην αντιμετώπιση του βήχα, αλλά και διάφορων γαστρεντερικών διαταραχών.

Αναφέρεται επίσης ότι διαθέτει διουρητικές, μαλακτικές, καταπραϋντικές, αντιβιοτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Σύγχρονες μελέτες ενισχύουν τις παραδοσιακές απόψεις για τις φαρμακευτικές χρήσεις του φλόμου.

Παραδοσιακά και για το ψάρεμα

Μία ακόμη ενδιαφέρουσα παραδοσιακή χρήση του φυτού αυτού ήταν στο ψάρεμα σε ποτάμια, αλλά και φορές στη θάλασσα.

Οι παραδοσιακοί ψαράδες κοπάνιζαν αποξηραμένα φύλλα και κορμούς του φλόμου και τα κατέβαζαν μέσα σε σάκους στο βυθό της θάλασσα, σε σημεία όπου υπήρχαν ψάρια.

Αυτά λέγετε ότι ζαλίζονταν και είτε έπεφταν εύκολα στα δίχτυα ή αναδύονταν.

Κλείνοντας θα πρέπει να θυμίσω ότι στις μέρες μας απαγορεύεται αυστηρά η χρήση φυτικών ή χημικών ή εκρηκτικών ουσιών στο ψάρεμα.

 

 

Γιώργος Ερισιάνος Κυριακού

Φαρμακοποιός 

 

 

Διαβάστε ακόμα:

Βότανα. Το οπλοστάσιο της υγείας.  &  Πως να συντηρήσετε τα βότανά σας  &  Καρδιά & βότανα.  &  Βότανα ως φάρμακα. &  Ελληνικά βότανα και τα ευεργετήματα τους.