Υγεία
Πολλά τα οφέλη του συμπλέγματος της βιταμίνης Β στον άνθρωπο, που φορές
η έλλειψη τους προκαλεί μεγάλα προβλήματα στο σώμα και τον οργανισμό.
Συγκαταλέγετε στην ομάδα των υδατοδιαλιτών βιταμινών και ο κίνδυνος υπερβιταμίνωσης είναι πολύ μικρός χωρίς αυτό να σημαίνει ότι με συμπληρώματα μπορούμε να το παρακάνουμε.
Ας τις γνωρίσουμε καλύτερα σε όλο τους το εύρος μια, μια ξεχωριστά.
Βιταμίνη Β1
Χημική δομή βιταμίνης Β1
Εμπειρικές ονομασίες: Θειαμίνη, ανευρίνη
Ανήκει στο σύμπλεγμα των βιταμινών Β και είναι υδατοδιαλυτή.
Η θειαμίνη αναγνωρίστηκε ως βιταμίνη το 1912 και η δομή της αποσαφηνίστηκε το 1936.
Βρίσκεται σε αφθονία στους σπόρους των δημητριακών και στη μαγιά της μπύρας.
Η ημερήσια απαίτηση του οργανισμού είναι 1,5 mg .
Σήμερα η αβιταμίνωση Β1 είναι δύσκολη.
Μπορεί να προέλθει από κατανάλωση αποφλοιωμένου ρυζιού ή από βλάβη της εντερικής απορρόφησης εξαιτίας εντερικών παθήσεων, όπως οι χρόνιες κολίτιδες. Ακόμα ο αλκοολισμός μπορεί να οδηγήσει σε αβιταμίνωση Β1. Η έλλειψη της βιταμίνης Β1 προκαλεί την ασθένεια μπέρι-μπέρι (ελλ. πολυνευρίτις), η οποία χαρακτηρίζεται από αλλοιώσεις των νεύρων, ατονία και δυσκαμψία των μελών και, στη συνέχεια, μυϊκή ατροφία και καρδιακή ανεπάρκεια.
Σε περιπτώσεις ασθένειας μπέρι-μπέρι, η θειαμίνη, όταν ληφθεί από το στόμα ή υπό μορφήν ενέσεων, έχει ως αποτέλεσμα την γρήγορη βελτίωση του οργανισμού σε λίγες μέρες.
Χημική δομή της βιταμίνης Β2
Εμπειρική ονομασία: Ριβοφλαβίνη
Μέλος του συμπλέγματος των βιταμινών Β, υδατοδιαλυτή. Είναι κίτρινη και, χημικά, αζωτούχος οργανική ένωση.
Βρίσκεται σε αφθονία στο γάλα και στο ασπράδι του αβγού.
Η βιταμίνη Β2 λειτουργεί ως τμήμα των διαφόρων ενζυμικών συστημάτων που ασχολούνται με την οξείδωση των αμινοξέων και των υδατανθράκων. Αναγνωρίστηκε ως βιταμίνη το 1933 και η δομή της αποσαφηνίσθηκε το 1936.
Η ριβοφλαβίνη δεν δρα στην ελεύθερη μορφή της, αλλά μετά από πολύπλοκες διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στον οργανισμό.
Ένα ενήλικο άτομο χρειάζεται 1,3-1,7 mg βιταμίνης Β2 την ημέρα. Η έλλειψη της προκαλεί κοκκίνισμα και σκάσιμο των χειλιών, φλεγμονή της γλώσσας, οφθαλμικές διαταραχές καθώς και απολεπιστική φλεγμονή του δέρματος.
Έλλειψη βιταμίνης Β2 μπορεί να παρουσιαστεί σε γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας.
Χημική δομή βιταμίνης Β3
Εμπειρική ονομασία: Νιασίνη, νικοτινικό οξύ
Γνωστότερη ως βιταμίνη PP και με τις ονομασίες νικοτινικό οξύ ή νικοτιναμίδιο Υδατοδιαλυτή και μέλος του συμπλέγματος Β.
Ένα ενήλικο άτομο χρειάζεται 20 mg βιταμίνης Β3 την ημέρα.
Η Β3 βρίσκεται άφθονη στις τροφές ζωικής προέλευσης, λίγο στις φυτικές και απουσιάζει από ορισμένες, όπως οι πατάτες, το λάδι, τα άλευρα αραβοσίτου και σίκαλης.
Η έλλειψή της προκαλεί την ασθένεια πελλάγρα εξ ου και η ονομασία της PP (pellagra preventive = πρόληψη πελλάγρας).
Η ασθένεια αυτή εκδηλώνεται με δερματίτιδες και φυσαλίδες στο σώμα, διάρροιες, ναυτίες, εμέτους και, σε βαριές περιπτώσεις, οδηγεί στο θάνατο. Αναπτύσσεται κυρίως σε περιοχές όπου η διατροφή είναι φτωχή και μονότονη όπως σε πολλές περιοχές της Αφρικής.
Η αβιταμίνωση αυτής της μορφής θεραπεύεται πολύ εύκολα με χορήγηση 500 mg νιασίνης.
Βρίσκεται άφθονη στο κρέας και στο ψάρι και η παροχή της καλύπτει μερικές παθήσεις λευκοκυτταροπενίας.
Σήμερα δεν κατατάσσεται πλέον στις βιταμίνες.
Χημική δομή βιταμίνης Β5
Εμπειρική ονομασία: Παντοθενικό οξύ
Ανήκει στο σύμπλεγμα των βιταμινών Β, βρίσκεται σε όλους τους ιστούς και είναι αναγκαία στο μεταβολισμό των υδατανθράκων.
Στον άνθρωπο δεν έχει διαπιστωθεί αβιταμίνωση παντοθενικού οξέος, γιατί παράγεται συνθετικά από τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου και η διάδοσή του στις τροφές είναι πολύ μεγάλη (γι' αυτό πήρε και την ονομασία, από τη λέξη πάντοθεν).
Η ημερήσια απαίτηση του ανθρώπινου οργανισμού είναι 10 mg.
Χημική δομή βιταμίνης Β6
Εμπειρικές ονομασίες: Πυριδοξίνη, αδερμίνη
Θρεπτικό συστατικό απαραίτητο στα ζώα και στους μικροοργανισμούς, υδατοδιαλυτή και μέλος του συμπλέγματος Β.
Απομονώθηκε ως καθαρή μορφή βιταμίνης το 1938, βρίσκεται δε σε τρεις μορφές γνωστές με τις ονομασίες πυριδοξίνη, πυριδοξαμίνη και πυριδοξάλη.
Λειτουργεί στο σχηματισμό των αμινοξέων και υπεισέρχεται σε ορισμένες διαδικασίες μεταβολισμού των λιπών και των υδατανθράκων.
Ανευρίσκεται στα περισσότερα φυτά και τα ζώα, για αυτό σπάνια παρατηρείται αβιταμίνωση Β6 στον άνθρωπο.
Η έλλειψη της προκαλεί νευρολογικές διαταραχές, δερματίτιδα και γαστρεντερίτιδα.
Στα βρέφη η νευρολογική διαταραχή εκδηλώνεται με διάφορους σπασμούς και συμβαίνει όταν τρέφονται με υποκατάστατα ανθρώπινου γάλακτος.
Όμως, ελέγχεται αμέσως με τη χορήγηση μικρής ποσότητας βιταμίνης.
Χημική δομή βιταμίνης Β12
Εμπειρική ονομασία: Κυανοκοβαλαμίνη
Η βιταμίνη αυτή εντοπίστηκε το 1948 μετά από μελέτες των χημικών Κάρλ Φόλκερς (Η.Π.Α) και Αλεξάντερ Τοντ (Αγγλία), αποτελεί κρυσταλλική ένωση και είναι μέλος του υδατοδιαλυτού συμπλέγματος Β.
Είναι το μοναδικό, μέχρι σήμερα, φυσικό προϊόν που περιέχει κοβάλτιο, στο οποίο οφείλει και το ζωηρό κόκκινο χρώμα του.
Στον άνθρωπο είναι δύσκολο να παρατηρηθεί καθαρή μορφή αβιταμίνωσης Β12.
Συνήθως συνοδεύεται με έλλειψη φυλλικού οξέος και άλλων παραγόντων.
Για την απορρόφησή της από το πεπτικό σύστημα είναι απαραίτητη η παρουσία ενός άλλου παράγοντα, του ενδογενούς παράγοντα.
Όταν λείπει αυτός, η βιταμίνη Β12 δεν απορροφάται και έτσι εξηγείται η εμφάνιση της κακοήθους αναιμίας.
Η Β12 δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στη φύση και πηγές της είναι το συκώτι διαφόρων ζώων και οι καλλιέργειες διαφόρων μικροοργανισμών.
Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 μπορεί να προκληθεί ακόμα από αποκλειστική χορτοφαγία ή από ασθένειες του παχέος εντέρου όπως τα εγκολπώματα και άλλες παθήσεις του λεπτού εντέρου, που επιδρούν στην απορροφητική ικανότητά του.
Η χορήγηση Β12 αποτελεί την πιο αποτελεσματική θεραπευτική αγωγή της κακοήθους αναιμίας και άλλων παθολογικών καταστάσεων.
Διαβάστε ακόμα:
Βιταμίνες & Πώς να παίρνετε όλες τις βιταμίνες από τα φρούτα και τα λαχανικά & Τα βιταμινούχα σκευάσματα δεν είναι καραμέλες.
Πηγές - Παραπομπές:
Ας τις γνωρίσουμε καλύτερα σε όλο τους το εύρος μια, μια ξεχωριστά.
Βιταμίνη Β1
Ανήκει στο σύμπλεγμα των βιταμινών Β και είναι υδατοδιαλυτή.
Η θειαμίνη αναγνωρίστηκε ως βιταμίνη το 1912 και η δομή της αποσαφηνίστηκε το 1936.
Βρίσκεται σε αφθονία στους σπόρους των δημητριακών και στη μαγιά της μπύρας.
Η ημερήσια απαίτηση του οργανισμού είναι 1,5 mg .
Σήμερα η αβιταμίνωση Β1 είναι δύσκολη.
Μπορεί να προέλθει από κατανάλωση αποφλοιωμένου ρυζιού ή από βλάβη της εντερικής απορρόφησης εξαιτίας εντερικών παθήσεων, όπως οι χρόνιες κολίτιδες. Ακόμα ο αλκοολισμός μπορεί να οδηγήσει σε αβιταμίνωση Β1. Η έλλειψη της βιταμίνης Β1 προκαλεί την ασθένεια μπέρι-μπέρι (ελλ. πολυνευρίτις), η οποία χαρακτηρίζεται από αλλοιώσεις των νεύρων, ατονία και δυσκαμψία των μελών και, στη συνέχεια, μυϊκή ατροφία και καρδιακή ανεπάρκεια.
Σε περιπτώσεις ασθένειας μπέρι-μπέρι, η θειαμίνη, όταν ληφθεί από το στόμα ή υπό μορφήν ενέσεων, έχει ως αποτέλεσμα την γρήγορη βελτίωση του οργανισμού σε λίγες μέρες.
Βιταμίνη Β2
Εμπειρική ονομασία: Ριβοφλαβίνη
Μέλος του συμπλέγματος των βιταμινών Β, υδατοδιαλυτή. Είναι κίτρινη και, χημικά, αζωτούχος οργανική ένωση.
Η βιταμίνη Β2 λειτουργεί ως τμήμα των διαφόρων ενζυμικών συστημάτων που ασχολούνται με την οξείδωση των αμινοξέων και των υδατανθράκων. Αναγνωρίστηκε ως βιταμίνη το 1933 και η δομή της αποσαφηνίσθηκε το 1936.
Η ριβοφλαβίνη δεν δρα στην ελεύθερη μορφή της, αλλά μετά από πολύπλοκες διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στον οργανισμό.
Ένα ενήλικο άτομο χρειάζεται 1,3-1,7 mg βιταμίνης Β2 την ημέρα. Η έλλειψη της προκαλεί κοκκίνισμα και σκάσιμο των χειλιών, φλεγμονή της γλώσσας, οφθαλμικές διαταραχές καθώς και απολεπιστική φλεγμονή του δέρματος.
Έλλειψη βιταμίνης Β2 μπορεί να παρουσιαστεί σε γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας.
Βιταμίνη Β3
Εμπειρική ονομασία: Νιασίνη, νικοτινικό οξύ
Γνωστότερη ως βιταμίνη PP και με τις ονομασίες νικοτινικό οξύ ή νικοτιναμίδιο Υδατοδιαλυτή και μέλος του συμπλέγματος Β.
Ένα ενήλικο άτομο χρειάζεται 20 mg βιταμίνης Β3 την ημέρα.
Η Β3 βρίσκεται άφθονη στις τροφές ζωικής προέλευσης, λίγο στις φυτικές και απουσιάζει από ορισμένες, όπως οι πατάτες, το λάδι, τα άλευρα αραβοσίτου και σίκαλης.
Η ασθένεια αυτή εκδηλώνεται με δερματίτιδες και φυσαλίδες στο σώμα, διάρροιες, ναυτίες, εμέτους και, σε βαριές περιπτώσεις, οδηγεί στο θάνατο. Αναπτύσσεται κυρίως σε περιοχές όπου η διατροφή είναι φτωχή και μονότονη όπως σε πολλές περιοχές της Αφρικής.
Η αβιταμίνωση αυτής της μορφής θεραπεύεται πολύ εύκολα με χορήγηση 500 mg νιασίνης.
Βιταμίνη Β4
Μέλος του συμπλέγματος Β. Πέρα από τη δράση της ως βιταμίνη ευνοεί και το σχηματισμό των λευκοκυττάρων.Βρίσκεται άφθονη στο κρέας και στο ψάρι και η παροχή της καλύπτει μερικές παθήσεις λευκοκυτταροπενίας.
Σήμερα δεν κατατάσσεται πλέον στις βιταμίνες.
Βιταμίνη Β5
Ανήκει στο σύμπλεγμα των βιταμινών Β, βρίσκεται σε όλους τους ιστούς και είναι αναγκαία στο μεταβολισμό των υδατανθράκων.
Στον άνθρωπο δεν έχει διαπιστωθεί αβιταμίνωση παντοθενικού οξέος, γιατί παράγεται συνθετικά από τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου και η διάδοσή του στις τροφές είναι πολύ μεγάλη (γι' αυτό πήρε και την ονομασία, από τη λέξη πάντοθεν).
Η ημερήσια απαίτηση του ανθρώπινου οργανισμού είναι 10 mg.
Βιταμίνη Β6
Εμπειρικές ονομασίες: Πυριδοξίνη, αδερμίνη
Θρεπτικό συστατικό απαραίτητο στα ζώα και στους μικροοργανισμούς, υδατοδιαλυτή και μέλος του συμπλέγματος Β.
Απομονώθηκε ως καθαρή μορφή βιταμίνης το 1938, βρίσκεται δε σε τρεις μορφές γνωστές με τις ονομασίες πυριδοξίνη, πυριδοξαμίνη και πυριδοξάλη.
Λειτουργεί στο σχηματισμό των αμινοξέων και υπεισέρχεται σε ορισμένες διαδικασίες μεταβολισμού των λιπών και των υδατανθράκων.
Ανευρίσκεται στα περισσότερα φυτά και τα ζώα, για αυτό σπάνια παρατηρείται αβιταμίνωση Β6 στον άνθρωπο.
Η έλλειψη της προκαλεί νευρολογικές διαταραχές, δερματίτιδα και γαστρεντερίτιδα.
Στα βρέφη η νευρολογική διαταραχή εκδηλώνεται με διάφορους σπασμούς και συμβαίνει όταν τρέφονται με υποκατάστατα ανθρώπινου γάλακτος.
Όμως, ελέγχεται αμέσως με τη χορήγηση μικρής ποσότητας βιταμίνης.
Βιταμίνη Β12
Εμπειρική ονομασία: Κυανοκοβαλαμίνη
Η βιταμίνη αυτή εντοπίστηκε το 1948 μετά από μελέτες των χημικών Κάρλ Φόλκερς (Η.Π.Α) και Αλεξάντερ Τοντ (Αγγλία), αποτελεί κρυσταλλική ένωση και είναι μέλος του υδατοδιαλυτού συμπλέγματος Β.
Είναι το μοναδικό, μέχρι σήμερα, φυσικό προϊόν που περιέχει κοβάλτιο, στο οποίο οφείλει και το ζωηρό κόκκινο χρώμα του.
Στον άνθρωπο είναι δύσκολο να παρατηρηθεί καθαρή μορφή αβιταμίνωσης Β12.
Συνήθως συνοδεύεται με έλλειψη φυλλικού οξέος και άλλων παραγόντων.
Για την απορρόφησή της από το πεπτικό σύστημα είναι απαραίτητη η παρουσία ενός άλλου παράγοντα, του ενδογενούς παράγοντα.
Όταν λείπει αυτός, η βιταμίνη Β12 δεν απορροφάται και έτσι εξηγείται η εμφάνιση της κακοήθους αναιμίας.
Η Β12 δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στη φύση και πηγές της είναι το συκώτι διαφόρων ζώων και οι καλλιέργειες διαφόρων μικροοργανισμών.
Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 μπορεί να προκληθεί ακόμα από αποκλειστική χορτοφαγία ή από ασθένειες του παχέος εντέρου όπως τα εγκολπώματα και άλλες παθήσεις του λεπτού εντέρου, που επιδρούν στην απορροφητική ικανότητά του.
Η χορήγηση Β12 αποτελεί την πιο αποτελεσματική θεραπευτική αγωγή της κακοήθους αναιμίας και άλλων παθολογικών καταστάσεων.
Διαβάστε ακόμα:
Βιταμίνες & Πώς να παίρνετε όλες τις βιταμίνες από τα φρούτα και τα λαχανικά & Τα βιταμινούχα σκευάσματα δεν είναι καραμέλες.
Πηγές - Παραπομπές:
- Γ. Α. Βάρβογλη, Ν. Ε. Αλεξάνδρου, Οργανική Χημεία, έκδοση Ε΄, 1971
- Stacy Nix, Williams' basic nutrition & diet therapy, Elsevier Health Sciences, 2005
- Effects of Vitamin C in vessels, Περιοδικό Circulation, June, 09, 1998
- Περιοδικό Medical Express / Σεπτέμβριος 1998 / Τεύχος 57
- «Dietary Supplement Fact Sheet:Vitamin D» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2012-06-14.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου